Wieża widokowa Čerešenka (Czeresienka)
Turyści rzadko wyruszają na wycieczkę ot tak, byle pójść przed siebie. Na pewno jednak warto samemu poczuć genius loci miejsca, znanego z każdego podręcznika historii. Choćby po to, by się dowiedzieć, jak to jest, gdy podejmuje się nietypowe decyzje. To zapewne był jeden z powodów wzniesienia w 2012 roku na granicy trzech miejscowości w pobliżu Koszyc – Čižatice, Chrastné, Rozhanovce – prawie 12-metrowej kamiennej budowli w kształcie prostego graniastosłupa ze schodami w środku. Duże otwory w kształtach krzyży widniejące w ścianach tej wieży przywodzą na myśl średniowieczne budowle i symbol Krzyżaków.
Wieża wznosi się na granicy dwóch krain historycznych, Abova i Šariša, podobnie jak zwycięskie sztandary rycerzy, którzy walczyli na tutejszych polach przed ponad 700 laty. Z wieży jednak nie będziesz oglądać rekonstrukcji średniowiecznej bitwy pełnej okrucieństwa i cierpienia, lecz niepowtarzalne widoki na takie pasma górskie jak: Slanské, Zemplínske i Sopotnické vrchy. Nie sposób stąd nie dostrzec sporej części Gór Wołowskich z Kojšovską hoľą, pogórza Toryská pahorkatina i doliny rzeki Torysy. Na najwyższej platformie widokowej znajdują się tablice z opisami widocznej stąd panoramy. Ani data, ani miejsce budowy wieży nie zostały wybrane przypadkowo. W ten sposób upamiętniono 700-lecie bitwy na Rozhanovskim polu (znanej bardziej jako bitwa pod Rozhanovcami lub Rozgoniem). Była to największa bitwa, jaką stoczono na terenie obecnej Słowacji od czasów najazdów mongolskich. Dnia 15 czerwca 1312 roku stanęły naprzeciwko siebie wojska Karola I Roberta z dynastii Andegawenów, wspierane przez oddziały koszyckich mieszczan, spiskich Sasów i joannitów oraz połączone wojska możnowładców z rodu Abów i Matúša Čáka z Trenčiana. W bitwie tej brało udział około 10 000 zbrojnych. Po jej wygraniu król Karol I Roberta skonfiskował rozległe majątki buntowników i część z nich nadał swoim najwierniejszym sprzymierzeńcom. Bitwa oznaczała koniec panowania Abów na obecnej wschodniej Słowacji oraz była początkiem końca władzy Matúša Čáka z Trenčina na terenach dzisiejszej zachodniej i środowej Słowacji.
Charakterystycznym elementem krajobrazu widocznego z wieży widokowej zwanej Čerešenka jest cenna ponad 150-letnia czereśnia. Rośnie samotnie tuż koło kamienia wyznaczającego granicę Abovskiej i Šarišskiej żupy, ach trwające przez długie lata bliskie sąsiedztwo, najwyraźniej przerodziło się w intymną więź, bo pień czereśni dosłownie objął niemal cały kamień graniczny. To jedna z tych ciekawostek, które nadają wycieczce pod Čerešenkę niezapomniany smak.
Do wieży można dojechać samochodem, udając się na wschód z miejscowości Chrastné w kierunku wsi Čižatice. Po dojechaniu do miejsca, skąd widać wieżę, należy zaparkować auto na poboczu i podejść do wieży na piechotę
Propozycje wycieczek po okolicy
Dobrym wyborem jest wycieczka rowerowa po okolicznych wioskach śladami historii i bitwy.
Wycieczkowicze poruszający się samochodem mogą zwiedzić wyjątkowe Muzeum Zabytkowych Zegarów mieszczące się w okazałym klasycystycznym pałacu w miejscowości Budimír. Siedzibą muzeum jest jeden z dwóch pałaców znajdujących się w tej miejscowości. W starszym z nich – pałacu Florián zbudowanym w stylu późnogotyckim – działa obecnie Centrum Informacji Turystycznej. Budimírski Duży Pałac (Veľký kaštieľ) zbudowano pod koniec 1 połowy XVIII wieku jako reprezentacyjną siedzibą szlacheckiego rodu Ujházych. Pałac jest otoczony parkiem w stylu francuskim i ogrodzeniem w stylu klasycystycznym.
Služby v okolí
Pizzeria u Slávky, Ploské 155, 044 44 Ploské
Reštaurácia Campo Dei Giochy Pizzeria, Budimír 2, 044 43 Budimír
Reštaurácia Zelený Dvor, Zelený Dvor, 040 13 Košice Sídlisko Ťahanovce
Cukráreň Rodinka, SNP 86/ 79, 044 42 Rozhanovce
