Zamek i jezioro Vinné
Tęsknota za morską bryzą, słonecznymi plażami i gronem dobranych kompów od zawsze towarzyszyła mieszkańcom krajów bez dostępu do morza. W związku z tym przedsiębiorczy Słowacy sami stworzyli sobie morze. I to nie byle jakie, ale od razu Zemplínskie. Sztuczny zbiornik przeciwpowodziowy jest tak duży, że nazwano go Zemplínska šírava (bezkres). To warte uwagi miejsce było niegdyś znane w całym bloku wschodnim jako Słowackie Morze. Było tu ciepło, tanio i gwarnie. Długimi kolumnami dwusuwowych trabantów rok w rok zjeżdżali się tu ciepłolubni turyści z dawnego NRD, Polski i Czechosłowacji. Węgrzy mieli swój Balaton, a Słowacy Šíravę. Jednak już w tamtych czasach wybredniejsi wczasowicze woleli odwiedzać pobliskie Vinné z wyjątkowo ciepłym naturalnym jeziorem o takiej samej nazwie położone w malowniczym otoczeniu gęstych lasów u podnóża ruin średniowiecznego zamku. Jezioro zasilane wodami rzek i potoków, które mają swoje źródła w górach Wyhorlatu (Vihorlatských vrchoch), oferuje idealne warunki do wypoczynku, a tutejsze usługi noclegowe i gastronomiczne spełniają najwyższe wymagania. Hotel Vinnay z kręgielnią i basenem wellness, który świadczy usługi również poza sezonem letnim, oferuje w gratisie widok na jezioro z hotelowej plaży z klimatycznymi lokalami gastronomicznymi.
Miejscowości i jeziora strzeże majestatyczny zamek liczący sobie ponad 700 lat. Już w 1312 roku został uszkodzony przez synów palatyna Omodeja, którzy zbuntowali się przeciwko królowi Karolowi Robertowi. Kompleks zamkowy był potężną budowlą składającą się nie tylko z graniastych baszt obronnych, ale również pałacu, kaplicy, więzienia oraz czterokondygnacyjnej podpiwniczonej wieży. W późniejszych czasach zamek i należące do niego ziemie przeszły w ręce najznamienitszego rodu w okolicy – Sztáraych, którzy dopiero początkiem XVI wieku dokończyli odbudowę zniszczonego podczas walk zamku. Nieudane remonty i kolejne ataki wojsk cesarskich przyczyniły się do tego, że zamek ponownie zaczął popadać w ruinę. Zajęli go jeszcze powstańcy Gabriela Bethlena, a później Juraja Rakoczego. W związku z tym często zdobywany zamek stracił znaczenie obronne dla monarchii, więc po stłumieniu ostatniego powstania antyhabsburskiego pod wodzą Franciszka II Rakoczego zamek zburzono i zamieniono w ruiny. Życie towarzyskie i gospodarcze już dużo wcześniej przeniosło się pałaców oraz folwarków na podgrodziu. Zamek czekał na swoją odbudowę aż do 2011 roku, kiedy to podjęło się jej stowarzyszenie Zemplínsko-užská hradná cesta (Zemplińsko-Użocki Szlak Zamkowy). Średniowieczna budowla przyciąga turystów nie tylko efektami prac restauratorskich, ale także nowymi tradycjami letnich zabaw na zamku, możliwością poznawania tradycyjnych rzemiosł i działającymi replikami starodawnego żurawia, koła napędzanego siłą ludzkich nóg, salą biesiadną, w której organizowane są uczty przy winie z tutejszych winnic. Ciekawostką jest, że w ruinach zamku odkryto w znakomitym stanie winorośl cennej odmiany Neuburg, której wiek szacuje się na około 200 lat.
Propozycje wycieczek po okolicy
Miłośnikom zachodów słońca i chwil, gdy światło przechodzi w mrok lub odwrotnie możemy jako bonus polecić łatwe podejście do ruin kościoła pod Senderovem powyżej miejscowości Vinné. W tym miejscu panuje niczym niezmącona cisza i można podziwiać widok na kościółek z XIII wieku oraz okolicę. Kościółek przez całe wieki był zapomniany, aż odkrył go miejscowy proboszcz – Ján Bocskoros. Choć badania kościółka przeprowadzono w 1977 roku, to odkryte ruiny nadal niszczały aż do 2012 roku, aż zapaleńcy i wolontariusze zaczęli je zabezpieczać, co robią do dziś.
Vinné i samo jezioro dobrze jest poznawać, poruszając się autem, rowerem lub autobusem. Położone jest 75 km od Koszyc, więc najlepiej pojechać na wschód drogą E50 w kierunku na Michalovce i skręcić w lewo w drogę numer 19 jeszcze przed Zemplínską šíravą. Do ruin Zamku Vinianskiego można dojść z miejscowości Vinné niebieskim szlakiem turystycznym w ciągu niecałej godziny. Natomiast do jeziora prowadzi żółty szlak, na którego przejście trzeba sobie zarezerwować ponad godzinę. Szlak do kościółka można znaleźć TU.
