Ptasi raj i kasztel w Sennem
Idealnym miejscem dla wszystkich, którzy uciekają przed zgiełkiem miasta i życiem w ciągłym pośpiechu, mogą być zarośnięte trzcinami jeziora oraz stawy, gdzie wciąż słychać przede wszystkim ptasi śpiew. Senianske rybníky i Ptasi raj (Vtáčí raj) koło wsi Senné na Zemplínie na pewno spełnią te oczekiwania. Turystę oczarują tamtejsze rozległe łąki, mokradła pełne świergotu cennych gatunków ptaków i widok czapli z gracją wzbijających się do lotu. Jest tu mnóstwo roztrzepotanych kaczek, majestatycznych łabędzi, energicznych nurów oraz dostojnych i bystrookich drapieżnych ptaków krążących wysoko nad głową. Sielskie obrazki pozwalają się wyciszyć i zrelaksować, lecz obserwując długo niebo, należy uważać nie tylko na kręgi szyjne, ale także na oczy. To, co może wpaść do oka, nie musi być kroplą deszczu, lecz „prezentem” od nieustannie krążących ptaków, które mają swój raj właśnie tu, koło Sennego.
Obszar specjalnej ochrony ptaków jest jednym z najważniejszych na Słowacji terenów gniazdowania i sejmików na trasie przelotów cennych, zagrożonych i narażonych na wyginięcie ptaków wodnych. Aby móc jak najwięcej skorzystać z takiej wycieczki, należy się choć trochę do niej przygotować i teoretycznie zapoznać z zoologią, botaniką oraz ornitologią. Wtedy przeżycia będą silniejsze i trwalsze. Dlatego też proponujemy krótki przegląd ptasiej gromadki – oprócz dziesiątek innych gniazdują na tym chronionym obszarze wodno-błotnym, należącym do międzynarodowej sieci Ramsar, liczne populacje perkoza dwuczubego i kaczki czernicy. Ptasie wyspy zamieszkują natomiast kolonie kormoranów zwyczajnych i mew białogłowych. Turystów pewnie zainteresują podmokłe zarośla wierzby, w których kryją się kolonie ślepowrona zwyczajnego, czapli siwej czy czapli nadobnej. Wśród roślinności wodnej wiją swoje gniazda rybitwy białowąse i wodniki zwyczajne. Wszystko to można podziwiać, spacerując ścieżkami edukacyjnymi o różnych długościach i prowadzącymi w rozmaitych kierunkach. Cały ten równinny obszar można oglądać z wież obserwacyjnych. Dobrze jest zabrać ze sobą na wycieczkę lornetkę. Miejsce jest dobrze oznaczone, a na znajdujących się tam tablicach jest wiele ciekawych informacji. Swoistego kolorytu nadaje mu też tradycyjna studnia z żurawiem.
Do stawów można dotrzeć również od strony wsi Iňačovce przez łąkę Benišrad i mokradło Uhlisko. W zwykłej wiejskiej chałupie w Sennem, do której dochodzi się w kilka minut po skręceniu za kasztelem w lewo, mieści się Avescentrum – centrum informacji i wolontariatu. Prężnie działa tam organizacja SOS Bird Life Slovakia, która stara się zachować Ptasi raj dla ptaków migrujących z różnych dalekich krain, z wybrzeżem Afryki włącznie. Wiosną każdego roku odbywa się tam Witanie żurawi, podczas którego można obserwować przylot tych szlachetnych ptaków nad słowackie stawy.
W Sennem stoi też kasztel zbudowany w XVI wieku przez władających tutejszymi ziemiami Dobów jako dwór, który w XVII wieku został przebudowany w stylu renesansowym. Późniejsi właściciele – rody szlacheckie Vécseych i Sztáraych – korzystały z niego jako z zameczku myśliwskiego podczas słynnych polowań na ptactwo. Obecnie kasztel jest w remoncie, natomiast w przylegającym do niego parku powstaje tzw. apidomek – domek dla pszczół i ludzi przeznaczony do apiterapii (od słuchania brzęczenia po zażywanie pyłku i innych pszczelich produktów), bez wzajemnego zagrożenia.
Nie zapomnij zabrać ze sobą na wycieczkę jedzenia i picia, bo w pobliżu rezerwatu nie ma żadnych restauracji ani punktów gastronomicznych.
Miejscowość Senné leży około 90 km od Koszyc w kierunku na Michalovce. Stamtąd należy jechać dalej drogą nr 555 na południe, za wsią Zemplínska Široká i ostatnim skrętem na Senné, na północno-wschodnim skraju wsi jest strzałka kierująca do rezerwatu.
Propozycje wycieczek po okolicy
Z uroków Krańca Świata można korzystać na wiele sposobów, wszystko zależy od tego, czy szuka się mało znanych miejsc, czy raczej tych najczęściej odwiedzanych. Do tych drugich bezsprzecznie należą Zemplínska šírava ze wszystkimi atrakcjami, które oferuje szczególnie latem, a także Michalovce z obserwatorium astronomicznym i Muzeum Zemplínskim mieszczącym się w tamtejszym pałacu. Pewną odmianą może być też wizyta w znajdującym się w pobliżu najmłodszym miejscu pielgrzymkowym na Słowacji, którym jest Vysoká nad Uhom. Tam właśnie mieszkała i została zamordowana błogosławiona Anna Kolesárová. Na terenie sanktuarium jest Dom Pielgrzyma oraz wiele informacji o tej młodziutkiej słowackiej męczennicy. W kościele przechowywany jest unikatowy relikwiarz, a na cmentarzu jest grób, w którym było złożone ciało błogosławionej od pogrzebu (23 listopada 1944 r.) do ekshumacji (28 kwietnia 2018 r.). Jej beatyfikacja odbyła się 1 września 2018 roku w Koszycach.
Služby v okolí
Espresso Maja, Zemplínska Široká 274, 072 13 Zemplínska Široká
